PANKREAS NAKLİ

1- Şeker hastalığı tamamen tedavi edilebilir mi ?

Şeker hastalığının tamamen tedavi edilmesiyle ilgili yöntemler  ikiye ayrılır. Bunlardan biri ‘’pankreas nakli’, diğeri ise hücresel tedavilerdir. Hücresel tedavi, insülin salgılayan hücrelerin tekrar yerine konmasıdır. Bu grupta ‘pankreas adacık hücre nakli’ ve ‘insülin salgılayan kök hücre nakli’ olmak üzere iki tedavi vardır.

2- Pankreas nakli nedir ?

Dünyada ve Türkiye’de başarıyla yapılan pankreas nakli, şeker hastalığını ortadan kaldırmaya yönelik bir tedavidir. Ancak ağır bir ameliyattır ve pankreas nakline bağlı ölüm riski yüzde 10-15’tir. Buna karşın hastaların yüzde 85’inin büyük bir kısmı tamamen tedavi edilir. Bir grup hasta ise organ reddi nedeniyle tekrar diyabete geri döner. 

3-İlk Pankreas nakli ne zaman yapılmıştır?

1966 yılında ABD Minesota Üniversitesinde Kelly ve Lillehei tarafından yapılmıştır.Böbrek yetersizliği olan bir hastaya  Böbrek nakli ile beraber yapılmıştır. Canlı vericili pankreas nakli ise ilk kez 1979’da Sutherland tarafından yapılmıştır.

4-Şimdiye kadar kaç kişiye pankreas nakli yapılmıştır?

International Pancreas Transplant Registry’nin 2004 yılı verilerine göre, 15000’i ABD’de, 6000’i ABD dışı merkezlerde (%84’ü Avrupa merkezleri) yapılan toplam 21000 pankreas nakli yapılmıştır ve her yıl ortalama 1900 vaka bu listeye eklenmektedir. Vakaların %75 ABD’de diğerleri başta Avrupa olmak üzere diğer ülkelerdir.

5-Türkiyede Pankreas nakli yapılıyor mu ?

Türkiye ‘de Akdeniz üniversitesinde Şubat 2003- Kasım 2009 yılları arasında  44 hastaya pankreas nakli yapılmıştır.

6-Pankreas Naklinin ne gibi faydaları vardır?

Günümüzde İnsülin tedavisi uygulama teknikleri çok gelişmiş olmasına rağmen hiçbiri pankreas nakli kadar etkili değildir . Nakil ile hastaların %80’ i tamamen tedavi edilir. İnsülinsiz yaşam ve yaşam kalitesinin düzelmesi ve komplikasyonların engellenmesi diğer olumlu etkilerdir.

7-Pankreas Nakli nasıl yapılır ?

Üç şekilde yapılabilir. Eşzamanlı pankreas ve böbrek nakli, önce böbrek sonra pankreas nakli, tek başına pankreas nakli olarak yapılabilir.

8-Uygulamada yöntemler arasında fark varmı ?

Dünyada pankreas organ nakli yapılan hastaların 1 yıllık sağ kalımı %95–98 arasındadır , 5 yıllık takipte %78 cıvarındadır ve en sık ölüm nedeni kardiyovasküler hastalıklardır. Her üç yöntem arasında farklar vardır. En çok Eşzamanlı böbrek ve pankreas nakli uygulanır.

9-Pankreas Nakli kimlere yapılabilir?

 C-peptid düzeyleri düşük, insüline bağımlı, tip 1 diyabetli hastalarda, özellikle de ciddi nefropati veya son dönem böbrek yetmezliği varsa ve 55 yaşından küçük ise böbrek-pankreas nakli için endikasyon vardır. Pankreas adacık hücrelerinden insülin sekresyonu tükenmedikçe, tip 2 diyabetikli hastalara genellikle nakil düşünülmez, komplikasyon varlığında nakil düşünülebilir.

10-Pankreas Nakli kimlerde yapılamaz ?

Operasyonda risk yaratacak kalp ve akciğer hastalığı varlığı, Anjiyografi ile gösterilmiş ciddi kalp hastalığı, Geçirilmiş kalp krizi, Aktif enfeksiyon varlığı, Malignite (Kanser ) varlığı, Ciddi psikiyatrik hastalık, Aşırı şişmanlık (BMI>32 kg/m²), Alkol veya madde bağımlılığı durumlarında nakil yapılamaz.

11-Pankreas naklinde organ nereye yerleştirilir?

Pankreas greftinin yerleştirilmesi için sağ parakolik bölge hazırlanır ve eğer böbrek naklide yapılacak ise bunun için sol iliak fossa kullanılır.

12-Pankreas naklinde organın dış salgısını drenaj için ne yapılmalıdır ?

Pankreas naklinde, pankreas greftindeki  Onikiparmak Bağırsağı mesaneye (idrar torbası) ve ince bağırsağa bağlanmaktadır.

13-Pankreas nakli sonrası ne gibi komplikasyonlar olabilir?

Nakil sonrası cerrahi komplikasyon gelişebilir, damarlarda tromboz (pıhtılaşma ), enfeksiyon, pankreasın ekzokrin drenajına bağlı komplikasyonlar gelişebilir.

14-Pankreas naklinin ne gibi yararları vardır?

Pankreas nakli hayat kurtarıcı bir yöntem değildir. Diyabetin risklerini azaltarak, hayat kalitesini arttıran bir yöntemdir. Glisemik kontrol, diyaliz ve son dönem böbrek yetmezliğinin düzeltilmesi ile birlikte mortalite ve morbiditeyi düzeltir. Diyabete bağlı gelişen  nefropatiyi (böbrek hastalığını ), otonomik ve periferik nöropatiyi (Sinir hastalığını) düzeltir. Diyabetik retinopatideki(Gözdibindeki tutulum ) lezyonların ilerlemesini engeller.nakil edilen böbrekte Şeker hastalığına bağlı tutulum görülmez .

KAYNAKLAR:

1-Pankreas Transplantasyonu, Kubilay Karşıdağ, 190-205, Diabetes Mellitus 2009, Multidisipliner Yaklaşımla Tanı,Tedavi,İzlem ,Editör:Ş.İmamoğlu

2-http://www.akdenizorgannakli.net/index.php/organ-nakli/pankreas-nakli.html